تب مالت (Tularemia)
تب مالت که با نام‌های تب خرگوش، بیماری شکارچی و تب گوزن نیز شناخته می‌شود، توسط باکتری Francisella tularensis ایجاد می‌شود. این باکتری یک کوکوباسیلوس (coccobacillus) گرم-منفی هوازی و پلی‌مورفیک است که به‌طور معمول طیف وسیعی از حیوانات را آلوده می‌کند. انسان‌ها معمولاً پس از تماس مستقیم با مایعات بدن حامل‌های حیوانی، از طریق ناقلان حشرات (مانند کنه‌ها) یا از طریق غذا و آب آلوده، به این عفونت مبتلا می‌شوند. افرادی که به‌طور نزدیک با حیوانات کار می‌کنند، مانند دامپزشکان، محافظان پارک و تاکسیدرمیست‌ها، در معرض بیشترین خطر ابتلا هستند. روش‌های نادر انتقال شامل گزش گربه یا عفونت دهانی-حلقی از برداشت و فرآوری انگورهای آلوده برای شراب است. عفونت با تب مالت همچنین به‌عنوان پیامد پیوند عضو (عفونت ناشی از دهنده) توصیف شده است. انتقال از فرد به فرد گزارش نشده است؛ بنابراین، ایزولاسیون برای بیماران مبتلا به تب مالت توصیه نمی‌شود، اما به دلیل خطر انتقال ثانویه توسط بندپایان، کنترل کنه‌ها، کک‌ها، شپش‌ها و پشه‌ها ضروری است.
توزیع جغرافیایی
توزیع جغرافیایی تب مالت شامل آمریکای شمالی، اروپا، جمهوری‌های سابق شوروی و ژاپن است. این بیماری در سراسر ایالات متحده وجود دارد، اما بیشترین شیوع آن در ایالت‌های میزوری، آرکانزاس، اوکلاهما، ماساچوست، داکوتای جنوبی و کانزاس است. در جنوب‌غربی ایالات متحده، جمعیت‌های قبیله‌ای در میان موارد تب مالت بیش از حد نماینده هستند. حیواناتی که شناخته شده‌اند که تب مالت را منتقل می‌کنند شامل خرگوش‌ها (بیشترین شیوع)، روباه‌ها، سنجاب‌ها، موش‌ها، موش‌های آبی، سگ‌های آبی، و حتی ماهی‌ها هستند. سایر راه‌های انتقال شامل تماس با آب یا گل آلوده و قطرات هوایی است. شیوع این بیماری بیشتر از ژوئن تا اوت (عفونت‌های مرتبط با کنه) و در پاییز (فصل شکار) است.
الگوهای بالینی
شش الگوی بالینی اصلی تب مالت عبارتند از: غده‌ای، زخمی-غده‌ای (شایع‌ترین)، چشمی-غده‌ای، تیفوئیدی، ریوی و دهانی-حلقی. هر نوع از تب مالت می‌تواند با انتشار خونی پیچیده شود که به پنومونی ثانویه، سپسیس یا مننژیت (نادر) منجر شود.
تب مالت دارای تظاهرات بسیار متغیری است. دوره نهفتگی ممکن است از چند ساعت تا 21 روز متغیر باشد و به‌طور متوسط 4.5 روز است. تب مالت معمولاً با شروع ناگهانی تب، سردرد، لرز و رعشه، دردهای عضلانی (به‌ویژه در کمر پایین)، زکام و گلودرد همراه است. در 42 درصد از بیماران، عدم تطابق نبض و دما مشاهده شده است. سایر تظاهرات بیشتر به نوع تب مالت بستگی دارد.
- در تب مالت غده‌ای، هیچ ضایعه‌ای در محل تلقیح اولیه دیده نمی‌شود و لنفادنوپاتی ممکن است عمومی باشد.
- در تب مالت چشمی-غده‌ای، التهاب چشمی چرکی آشکار است، با درد، ادم و احتمالاً زخم.
- فرم ریوی با علائم حاد بیماری مانند فارنژیت، برونشیولیت، پلوروپنومونیت و لنفادنوپاتی هیلار همراه با سایر علائم بیماری سیستمیک ظاهر می‌شود.
- تب مالت تیفوئیدی با سرفه غیرتولیدی، تب و لرز، ناراحتی قفسه سینه، گلودرد، درد شکم و اسهال تظاهر می‌یابد. تب مالت تیفوئیدی دارای بالاترین میزان مرگ‌ومیر است.
علائم و نشانه‌های اضافی
علائم و نشانه‌های اضافی ممکن است شامل بزرگی طحال و لنفادنوپاتی عمومی باشد. هپاتومگالی، فارنژوتونسلیت، پنومونی، افیوژن پلور و بزرگ شدن غدد لنفاوی مدیاستینال ممکن است رخ دهد. لنفادنوپاتی منطقه‌ای دردناک با احتمال چرک شدن اتفاق می‌افتد. بسته به شدت بیماری، دهیدراتاسیون، افت فشار خون، حساسیت گسترده شکمی و مننگیسموس ممکن است دیده شود.
عوارض
عوارض شامل سندرم دیسترس تنفسی حاد (ARDS)، نارسایی کلیه، رابدومیولیز، هپاتیت و انعقاد داخل عروقی منتشر (DIC) است. عوارض کمتر شایع شامل مننژیت، استئومیلیت، پارگی طحال، انسفالیت و پریتونیت است. کاشت درونی اعضای داخلی می‌تواند به گرانولوم در ریه، کبد، طحال، غدد لنفاوی و مغز استخوان منجر شود.
تهدید بیوتروریسم
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) تب مالت را به‌عنوان یک عامل بیوتروریسم کلاس A طبقه‌بندی کرده است، به دلیل سهولت انتشار، بیماری‌زایی و قابلیت عفونت با تعداد کمی از باکتری‌ها. شوروی سابق در طول جنگ سرد، سویه‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک و واکسن از F. tularensis را توسعه داد. Francisella tularensis به‌قدری عفونی است که قرار گرفتن در معرض یک پلیت کشت باز می‌تواند باعث عفونت انسانی شود. انتشار آئروسل F. tularensis می‌تواند منجر به شروع ناگهانی تعداد زیادی از موارد بیماری حاد تب‌دار غیر اختصاصی شود که پلوروپنومونیت به‌عنوان یافته غالب است.
پیشگیری پس از مواجهه
در حالی که پیشگیری پس از مواجهه برای مواجهه طبیعی توصیه نمی‌شود، می‌تواند برای بیمارانی که در دوره نهفتگی اولیه شناسایی شده‌اند و در معرض آئروسل قرار گرفته‌اند (به دلیل دوره نهفتگی کوتاه تب مالت استنشاقی) استفاده شود.